گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی؛ دانشگاه تربیت مدرس؛ تهران، ایران.
چکیده: (268 مشاهده)
هدف از این پژوهش کاربردی، طراحی هستی‌شناسی حوزه تاریخ نظامی جنگ ایران و عراق، به قصد بازنمایی منابع این حوزه است. برای سازماندهی اطلاعات در حوزه جنگ ایران و عراق ابزاری تخصصی مانند اصطلاحنامه یا هستی‌شناسی طراحی نشده است. برای رفع نیاز اطلاعاتی پژوهشگران این حوزه، نیازمند بازنمایی مفاهیم در این حوزه هستیم؛ و از آنجایی که در حال حاضر هستی‌شناسی دقیق‌ترین ابزار موجود است، به طراحی این ابزار در این پژوهش پرداخته شده است. در این پژوهش روش تحلیل محتوا و رویکرد تحلیل حوزه برای استخراج مفاهیم و روابط میان آن‌ها به کار برده شد؛ و روش هفت مرحله‌ایNoy) and McGuinne 2001) برای طراحی هستی‌شناسی در یک فرآیند دستی استفاده شد. جامعه پژوهش تمامی منابع مکتوب در رده تاریخ نظامی جنگ ایران و عراق است. نمونه‌گیری به صورت هدفمند انجام پذیرفت و 18 جلد کتاب از رده تاریخ نظامی جنگ ایران و عراق، موجود در کتابخانه تخصصی جنگ حوزه هنری جهت تحلیل و استخراج مفاهیم کلیدی و روابط انتخاب شد. پس از مطالعه و استخراج اولیه مفاهیم و روابط کلیدی، جهت تایید درستی موارد استخراج شده، نظر کارشناسان نظامی این حوزه مورد توجه قرار گرفت و تأیید نهایی متخصصان دریافت شد. و برای رسمی‌سازی هستی‌شناسی از نرم‌افزار «پروتژه 5.5.0» استفاده شد. علاوه بر تأیید متخصصان حوزه نظامی در مورد درستی مفاهیم و روابط استخراج شده، جهت بررسی و تأیید درستی تعریف مفاهیم و روابط در هستی‌شناسی، نظر دو کارشناس این حوزه دریافت شد و در نهایت هستی‌شناسی طراحی شده با استفاده از موتور استنتاج هرمیت مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت با 880 اصل موضوع، 54 رده، 76 نمونه، 32 رابطه نوع شیء، 24 رابطه نوع داده و 2 رابطه تفسیری، هستی‌شناسی تاریخ نظامی جنگ ایران و عراق طراحی شد. رده‌های اصلی این هستی‌شناسی شامل: استراتژی نظامی با 11 رده فرعی، عملیات نظامی با 11 رده فرعی، فرماندهان با 5 رده فرعی، سازمان نظامی با 17 رده فرعی و پشتیبانی جنگ با 5 رده فرعی است. هستی‌شناسی طراحی شده علاوه بر بازنمایی از مفاهیم و روابط معنایی در حوزه تاریخ نظامی جنگ ایران و عراق، می‌تواند به منظور بهبود بازیابی اطلاعات در فرایند سازماندهی و بسط کاوش در نظام‌های ذخیره و بازیابی نیز مورد استفاده قرار گیرد. این بازنمایی علاوه بر آنکه تصویری از تاریخ نظامی جنگ ایران و عراق به پژوهشگران و محققان ارائه می‌دهد، می‌تواند به عنوان ابزار سازماندهی منابع جنگ نیز مورد استفاده قرار گیرد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
