تحلیل وضعیت سازماندهی منابع اطلاعاتی در کتابخانه‌های دیجیتالی ایران

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور خوی

2 دانشگاه تهران

3 دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

4 پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران

10.35050/JIPM010.2013.002

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت سازماندهی منابع اطلاعاتی در کتابخانه‌های دیجیتالی ایران شکل گرفته است تا علاوه بر شناخت وضعیت موجود، بتوانیم ترسیم روشنی از فعالیت‌های آتی که در بستر این فعالیت‌ها شکل خواهند گرفت، داشته باشیم. روش پژوهش به‌کاررفته در پژوهش حاضر روش پیمایشی تحلیلی است. از این رو، به‌منظور بررسی جامعه مورد مطالعه از نظر نحوه سازماندهی منابع اطلاعاتی از پرسشنامه محقق‌ساخته برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر را تمام کتابخانه‌های دیجیتالی ایران تشکیل می‌دهند که در کل 38 کتابخانه دیجیتالی را شامل می‌شود. یافته‌های پژوهش حاضر حاکی از آن است که نرم‌‌افزارهای کتابخانه دیجیتالی مورد بررسی از قابلیت‌های متعددی برای سازماندهی اطلاعات برخوردار هستند. ازجمله این قابلیت‌ها می‌توان به قابلیت ارتباط بین عناصر پیشینه‌های کتابشناختی و پیشینه‌های مرتبط در قالب مستندات، استفاده از تفاهم‌نامه سرویس‌گیرنده زد 50/39، امکان ورود گروهی مدارک، امکان اصلاح گروهی مدارک، و غیره اشاره کرد که به‌نسبت در نرم‌افزارهای مورد بررسی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. علاوه بر این، کتابخانه‌های دیجیتال آشفتگی بسیاری در سازماندهی اطلاعات منابع دیجیتال خود دارند. به‌عنوان مثال یافته‌های پژوهش در این زمینه نشان داد که تنها فیلدهای عنوان، پدیدآورنده، موضوع، ناشر، سال نشر، پدیدآورنده (شناسه افزوده) با فراوانی بیش از 70 درصد به‌صورت مشترک توسط کتابخانه‌های دیجیتال در همه نرم‌افزارها برای توصیف منبع اطلاعاتی کتاب فارسی تکمیل می‌شوند. در مورد سایر منابع اطلاعاتی متأسفانه هیچ فیلد ابرداده‌ای به‌صورت مشترک با فراوانی بیش از 70 درصد در نرم‌افزارهای مورد استفاده توسط کتابخانه‌های دیجیتالی وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Status of information resource organization in Iranian digital libraries

نویسندگان [English]

  • Hamed Alipour-Hafezi 1
  • Abbas Horri 2
  • Alireza Isfandiari Mogaddam 3
  • Mehdi Alipour-Hafezi 4
چکیده [English]

This research aimed to determine the status of information resource organization in Iranian digital libraries. The research method was analytical survey. Researcher-made questionnaire was used to collect data in order to study the status of research population about information resources organization. In fact, 38 Iranian digital libraries were made research population of this research. Findings showed that studied digital library applications have many capabilities to organize information resources. Some of these capabilities are relation between bibliographic records and related records in documentation format, Using Z39.50 in client side, allows entering group of resources, and so on. Moreover, digital libraries have a lot of chaos in organizing information resources. For instance, digital libraries just fill title, author, subject, publisher, year of publication, author (added entity) in more than 70 percent for Farsi book database. This status is not demonstrated for other databases in digital libraries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • digital libraries
  • Organization
  • Information Resources
  • Iran
  • information systems
  • Applications
  • Interoperability
  • digital information resources