بررسی میزان انطباق عناصر داده‌ای مارک ایران با موجودیت‌ها و ویژگی‌های الگوی ملزومات کارکردی پیشینه‌های کتابشناختی (اف.آر.بی.آر.): (نمونه موردی پیشینه‌های مارک رباعیات خیام موجود در نرم‌افزار کتابخانه ملی)

عمرانی, سید ابراهیم; موسوی زاده, زهرا; امیری, ناهید

بررسی میزان انطباق عناصر داده‌ای مارک ایران با موجودیت‌ها و ویژگی‌های الگوی ملزومات کارکردی پیشینه‌های کتابشناختی (اف.آر.بی.آر.): (نمونه موردی پیشینه‌های مارک رباعیات خیام موجود در نرم‌افزار کتابخانه ملی)

نویسندگان

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، بررسی میزان انطباق عناصر داده‌ای مارک ایران با موجودیت‌ها و ویژگی‌های الگوی ملزومات کارکردی پیشینه‌های کتابشناختی است. در این راستا، جدولی جهت تطبیق عناصر داده‌ای مارک ایران با موجودیت‌ها و ویژگی‌های تشکیل‌دهنده سه گروه موجود در این الگو ترسیم شد و بر اساس مطالعات مشابه انجام‌شده توسط کتابخانه کنگره آمریکا بر روی مارک 21، تمام عناصر داده‌ای مارک ایران که قابلیت انطباق با موجودیت‌ها و ویژگی‌های این الگو را داشتند، شناسایی شدند. نتایج حاکی از آن است که در پیوند 1558 عنصر داده‌ای موجود در ساختار مارک ایران با موجودیت‌های این الگو، 702 عنصر داده‌ای (05/45% ) با موجودیت‌های گروه اول، 152 عنصر داده‌ای با موجودیت‌های گروه دوم و 45 عنصر داده‌ای با موجودیت‌های گروه سوم قابلیت انطباق دارند. در ادامه، جهت شناسایی موجودیت‌ها و ویژگی‌های الگوی ملزومات کارکردی پیشینه‌های کتابشناختی در پیشینه‌های مارک موجود در نرم‌افزار کتابخانه ملی ایران (رسا)، پیشینه‌های یک نمونه اثر با نمودهای متنوع، یعنی رباعیات خیام در نمود‌های چاپ سنگی، کتاب، پایان‌نامه، مواد دیداری و شنیداری، دستنوشته مواد گرافیکی، مقاله و سند مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که بیشترین میزان انطباق با موجودیت‌های گروه اول مربوط به پیشینه‌های چاپ سنگی رباعیات خیام و برابر با (2/38%) است. از دستاوردهای این پژوهش تهیه جدول انطباق تمام عناصر داده‌ای مارک ایران با موجودیت‌ها و ویژگی‌های اف.آر.بی.آر. است

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of Mapping Iran Machine Readable Cataloging (Iran MARC) Data Elements to Functional Requirements for Bibliographic Records (FRBR) Entities and Attributes

نویسندگان [English]

Seyed Ebrahim Emrani
Zahra Mosavizade
Nahid Amiri

چکیده [English]

The main goal of this research is to determine mapping of Iran MARC data elements to Functional Requirement for Bibliographic Records (FRBR) model group one entities and attributes. FRBR group one entities are work, expression, manifestation and item and each one has special attributes. Therefore all fields and data elements of Iran MARC were examined via comparative method to the entities and attributes of the first group. In first segment a table was made and all of the data elements were mapped based on similar research conducted on MARC 21 by U.S Congress Library. Research findings showed that from the total of 1558 data elements that exist in Iran MARC, 531 data elements are manifestation, 73 data elements are Work y, 65 data elements are expression and 33 data elements are Item. Totally 702 data elements in Iran MARC(45.05%) have adaption capability. Among attributes of every entity, the Form of work for Work entity, language of Expression attribute for expression, Manifestation identifier attribute for Manifestation and Item identifier for item entity have the major frequency in Iran MARC structure and totally 692 data elements (44.41%) adopted this pattern.