واکاوی معرفت‌شناختیِ دو مفهوم کلیدی اطلاعات و دانش با تأکید بر بافت

نویسنده

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

این نوشتار به بازتعریف معرفت­‌شناختی دو مفهوم کلیدی اطلاعات و دانش با تأکید بر جنبه­‌های بافتی آن‌ها پرداخته و در آن، اینکه بافت در چه مرحله­ای از چرخه داده تا دانش به‌صورت ضمنی و یا صریح ورود پیدا می‌کند، ضرورت توجه به نقش بافت در این واکاوی­‌ها با توجه به متون علمی حوزه چگونه است و اهمیت بافت و نقش آن در معرفت‌­شناسی اطلاعات و دانش چیست، بررسی شده است. همچنین، دیدگاه پژوهشگران مختلف از ­بافت نسبت به تعریف اطلاعات و دانش در حوزه‌های مختلف علمی به‌ویژه در علم اطلاعات و دانش‌­شناسی از جنبه‌­های مختلف مورد اشاره قرار گرفته است. مرور این دیدگاه‌‌ها و نظریات نشان داد که مسئله بافت، چه به‌صورت ضمنی و چه آشکار، هنگام ورود به مباحث معرفتی و ادراکی اطلاعات و دانش حائز اهمیت است و نمی‌­توان نقش عوامل و متغیرهای بافتی را در این زمینه نادیده انگاشت. شناخت اطلاعات و شناخت دانش با چنین نگاهی مورد بحث قرار گرفته است. سؤال اساسی این است که آیا مفاهیم اطلاعات و دانش در بافت­‌های گوناگون، معانی متفاوتی دارند؟ و نقش بافت در شناخت اطلاعات و دانش چیست؟ با نگاهی کلاسیک به چرخه داده تا دانش، از مرحله داده به بعد، شناخت و تعریف اطلاعات و دانش با درنظرگرفتن بافت موجودشان، تابع رویکردی تفسیری است و خود را از تعاریف کمّی و مکانیکی رها می­‌سازند. ورود بافت به عرصه تعریف اطلاعات و دانش انگاره­ای را در ذهن متبادر می­سازد که این دو مفهوم در بافت‌­های گوناگون، معانی متفاوتی را حمل می­‌کنند و بافت به‌عنوان پدیده­ای سیال و آب­گونه خود را در ظرف تعریف این اصطلاحات ریخته و معنا را (هنگام تبدیل داده به اطلاعات) و تصمیم‌­گیری را (هنگام تبدیل اطلاعات به دانش) سیراب می­‌سازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Epistemological inquiry into Knowledge and information as two key concepts (with emphasis on the role of context)

نویسنده [English]

  • Mahboobeh F. Astaneh
چکیده [English]

This paper redefines the epistemological aspects of information and knowledge with emphasis on the role of context on these two concepts. Whether the context has an explicit or implicit impact, its role in the lifecycle of data and knowledge in the scientific literature has been discussed. Different views of researchers from different scientific areas especially in knowledge and information science has been reviewed. Also the different meanings of information and knowledge in various contexts and the role of context in understanding knowledge have been discussed. The paper has taken analytical review as its methodological approach. In this regards, the philosophical views have been taken into account. Findings indicate that the context has an important role on both the definition and understanding of information and knowledge and that these concepts have different meanings in different contexts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Epistemology
  • Context
  • data
  • Information
  • Knowledge