یادداشت سردبیر ـ مجله‌های علمی پژوهشی و مسأله داوری مقاله‌ها

نویسنده

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

از هنگامی که نخستین مجله‌های علمی در قرن هفدهم آغاز به انتشار کردند، یکی از واکنش‌های معمول مخاطبان آنها، ارزیابی محتوای مقاله‌ها بود. به‌بیان دیگر، کیفیت مقاله‌های ارائه‌شده در مجله‌های علمی مهمترین معیار ارزیابی آنها به‌شمار می‌رفت. از آن زمان تاکنون، موضوع ارزیابی این‌گونه انتشارات علمی مورد توجه گسترده‌تر و جدی‌تر قرار گرفته و رویکردها و نیز الگوهای گوناگونی در این زمینه مطرح شده است. امروزه، مجله‌های علمی در چارچوب‌های رسمی ارزیابی و رتبه‌بندی قرار می‌گیرند و جایگاه علمی آنها در مقایسه با مجله‌های مشابه تعیین می‌شود. بسیاری از دانشمندان و پژوهشگران نیز حاصل کار خود (مقالات) را با توجه به رتبه و جایگاه مجله‌ها برای نشر به آنها می‌فرستند. هرچند که عناصر و عوامل گوناگونی در تعیین رتبه مجله-های علمی نقش دارند (مانند ضریب تأثیر و ....)، به‌نظر می‌رسد آنچه که زمینه‌ساز تحقق رتبه (اعتبار) بالا برای این نشریات می‌شود «چگونگی و کیفیت داوری» مقاله‌ها برای نشر در آنهاست. همان‌گونه که اشاره شد، سنّت داوری مقاله‌ها از دیرباز مورد توجه مجله‌های علمی بوده است و این سنت در طول زمان به یک رویکرد علمی قانون‌مند و پذیرفته‌شده در سطح جهان تبدیل شده است. اکنون، هر مجله علمی برای اطمینان در کیفیت محتوای خود، مجموعه‌ای از متخصصان شامل اعضای هیأت تحریریه، سردبیر، داوران، ویراستاران، مدیران داخلی، و ... را در خدمت می‌گیرد. در این راستا، ارزیابی (داوری) مقاله‌ها یک الزام است. اگر چه همه مجله‌ها، کم و بیش در این زمینه همگام هستند و خط‌مشی ویژه خود را دارند، دو عامل «معیارهای داوری کیفی» و «چگونگی اعمال معیارهای داوری» نقش حیاتی در اطمینان از نشر یک مجله خوب دارند.

عنوان مقاله [English]

Editorial note

نویسنده [English]

  • Rahmatollah fattahi