امکان‌سنجی فنّی بهره‌گیری از نرم‌افزار گرین ‌استون برای ایجاد و توسعه‌ کتابخانه‌های دیجیتالی در ایران (ویژه نامه ذخیره، بازیابی و مدیریت اطلاعات زمستان 90)

نویسندگان

1 دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشگاه علوم پزشکی بوشهر

چکیده

کتابخانه دیجیتالی از جمله مهمترین ارمغان‌های وب برای کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی است. یکی از موانع عمده عدم حضور کارآمد کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی داخل کشور در وب، فقدان نرم‌افزارهای کتابخانه دیجیتال است. وجود یک نرم‌افزار مناسب، بخش بزرگی از موانع و مشکلات مربوط به فرایند راه‌اندازی کتابخانه دیجیتال از جمله ذخیره‌سازی، مدیریت، سازماندهی، دسترس‌پذیری، و بازیابی اطلاعات را مرتفع خواهد کرد. هدف کلی طرح حاضر، بررسی امکان بهره‌گیری از نرم‌افزار‌های کد منبع باز با مطالعه موردی نرم‌افزار گرین‌ استون برای راه‌اندازی کتابخانه‌های دیجیتال در ایران است. این پژوهش، به‌روش پیمایش کتابخانه‌ای و با استفاده از سیاهه وارسی 9 طیفی در دو مرحله انجام شد. دو گروه از متخصصان علوم کتابداری و اطلاع-رسانی و علوم کامپیوتر در مرحله اول، و سه گروه کاربری با مدارک دکتری و کارشناسی ارشد و کارشناسی در مرحله دوم، جامعه پژوهش را تشکیل می‌دادند. یافته‌ها نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین نظرات دو گروه از متخصصان در مورد قابلیت‌ها و امکانات نرم‌افزار‌ گرین استون وجود ندارد. از طرفی، براساس نقطه نظرات سه گروه کاربری مشخص شد که قابلیت‌ها و امکانات نرم‌افزار گرین استون در سطح مناسبی است. مهمترین باگ‌های نرم‌افزاری و مشکلاتی که در راستای پردازش زبان فارسی در نرم‌افزار یافت شد عبارتند از: نظم الفبایی ناقص برای چهار حرف فارسی (پ، چ، ژ، گ)، عدم پشتیبانی از حروف فارسی در برخی از بخش‌های مختلف نرم‌افزار نظیر ایجاد نمایه توانمند کوئیک و درنهایت، رابط‌کاربر به‌نسبت ضعیف از لحاظ بصری و محتوایی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Technical Assessment of Greenstone toward Development of Digital Libraries in Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hassanzadeh 1
  • Azad Paknejada 2
چکیده [English]

Lack of integrated software is serious obstacle toward the development of digital libraries in Iran. Considering the problem, this research focused on Greenstone digital library software (GDLS) to investigate its technical capabilities toward creating and managing digital collections in Iranian libraries. The study was conducted through evaluation research using a 9-spectrums checklist in two phases. In the first stage, experts from library and information science and computer science and in second stage, three user groups (with PhD, MA and BA degrees) completed the checklist against capabilities of GDLS. Findings indicated that, there was no significant difference between two groups of specialist about capabilities of GDLS. Analyzing three user groups also approved GDLS competencies at this respect. There were some technical errors and bugs that experts proposed to be corrected toward best fitness of GDLS to Iranian collections.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Digital library software
  • Greenstone
  • Open Source Software
  • technical assessment