ارزیابی تطبیقی کارایی ساختار نحو نظام‌های شناسگر دیجیتالی

نویسندگان

1 پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)

2 گروه علم اطلاعات و دانش شناسی؛ دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی؛ دانشگاه علامه طباطبائی؛ تهران؛

چکیده

نظام‌های شناسگر دیجیتالی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های کاربرد در رویکرد «وب قابل شناسایی» در تئوری شیئ دیجیتالی مطرح شده‌اند. بر اساس ماهیت این شناسگرها، که مبتنی بر سازوکار وضوح، طراحی و پیاده‌سازی شده‌اند و با شناسگرهای دیگر متفاوت‌اند، ساختار نحو (رشته شناسگر) این شناسگرها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نحوِ شناسگر مجموعه‌ای از قوانینی است که برای ترکیب کاراکترها برای شکل‌گیری یک رشته شناسگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف این پژوهش ارزیابی کارایی ساختار نحو نظام‌های شناسگر دیجیتالی است. به‌منظور دستیابی به این هدف، بر مبنای روش ارزیابی روشنگرانه، فرایندی شامل دو گام طراحی و اجرا شد. در گام نخست، اقدام به طراحی چارچوب پایه ارزیابی کارایی ساختار نحو به‌روش دلفی شد. چارچوب پایه ارزیابی استخراج‌شده در این گام شامل 11 شاخص کارایی از جمله: یکتایی، قابلیت ماشین‌خوانی، ثبات، قابلیت همکاری، سادگی، مقیاس‌پذیری، اثبات‌پذیری، گرانولیته، عدم حساسیت کاراکتر، قابلیت نقل انسانی، و قابلیت وضوح نحو است. درگام دوم، با استناد به چارچوب پایه طراحی‌شده، اقدام به ارزیابی تطبیقی 6 نظام شناسگر دیجیتال مطرح در سطح جهان به ‌روش «تاپسیس» شد. نتایج این ارزیابی نشان داد که نظام‌های «دی‌اُآی» و «یوسی‌آی» انطباق بالا و نظام‌های «هندل»، «آرک»، «یوآراِن» و «پی‌یوآراِل.» انطباق متوسطی را با شاخص‌های کارایی ساختار نحو نظام‌های شناسگر دیجیتالی دارند. در تحلیل این نتایج نیز راهکارهای نظام‌های با کارایی بالا در اثبات‌پذیری رشته شناسگر، از جمله به‌کارگیری سازوکار وضوح، پروتکل «TCP/IP < span dir="RTL">» و استفاده از شناسگرهای دارای ارقام چک اعتبار در پسوند، و همچنین مزایای استفاده از کدهای توصیف‌کننده به‌ویژه در شناسایی دقیق‌تر شیء مورد شناسایی مورد بحث قرار گرفته است. این نتایج می‌تواند توسط کاربران این نظام‌ها و شناسگرهای آن و همچنین، پژوهشگران این حوزه مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative Performance Evaluation of Syntax Structure of Digital Identifier Systems

نویسندگان [English]

  • Hamid Reza Khedmatgozar 1
  • Mehdi Alipour-Hafezi 2
چکیده [English]

Digital identifier systems are considered as one of the main areas of application in the identifiable Web approach in digital object theory. Based on the nature of these identifiers, which are based on the implementation of the resolution mechanism and also their differences from other identifiers, the syntax structure of these identifiers has particular importance. The syntax is a set of rules used to combine characters to form an identifier string. This study aims to evaluate the performance of the syntax structure of different digital identifier systems through an illustrative evaluation method and two sequential steps. In the first step, through a Delphi method, a framework was designed to evaluate the structure of systems’ syntax. The framework includes 11 performance indicators: Uniqueness, machine readability, stability, interoperability, simplicity, scalability, verifiability, granularity, character insensitivity, human readability, and syntax resolution. In the second step, 6 well-known global digital identifier systems were mapped in the framework and compared through an illustrative evaluation and TOPSIS methods. According to the findings, DOI (Digital object Identifier) and UCI (Universal Content Identifier) have a robust performance in their syntax structure and Handle, ARK (Archival Resource Key), URN (Uniform Resource Name) and PURL (Persistent Uniform Resource Locator) systems have mediocre performance in this component. Furthermore, the solutions of the robust performance systems in verification, including using the resolution mechanism, the TCP/ IP protocol, and the identifiers with check digits in the suffix, as well as the advantages of qualifiers, in particular, in the more precise identification of the Identified object are discussed. These results can be used by researchers of this field and administrators and users of these systems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Digital Identifier System
  • Syntax Structure
  • Identifier String
  • Performance
  • Comparative evaluation